Die Hervormer: 15 Mei 1931

HOOFREDAKTEUR :

Prof. Dr. $. P. ENGELBRECHT,

164, Lisdogan Laan,
Pretoria.

Administrateur van die Kerk:
-“die Heer J. H. JANSON,
Bus 1219, Pretoria.

ZIDE HERVORM

@ffisieel Orgaan van die Hed
etvormoe kerk van Afrika, ! Ps

RrS

INTEKENPRYS:
7/6 Per jaargang vooruitbetaalbaar.' `

Verskyn op die 1ste en 15de
van ieder maand.
Intekeningsgelde te stuur aan:
firma J. H. DE BUSSY,
Bus 460, Pretoria.

No. 22:

PRETORIA, 15 Mei 1931.

Jaargang XXII.
TN ETER ID
i jormer 291 Die komende Algemene Kerkvergadering 298
ER id ed hd EE Eed 999 Kerrespondensië,. Ao Ee N ek KA E POO
Re ee N OD 292 Verborge Opstand 802
@yerdenking Mu Oo Mel EES RE 207

PRETORIA, 15 Mei 1931.

Die Sinode van die Ned. Hervormde of Gerefor-
meerde Kerk.

In die afgelope maand het die Sinode van die
Ned. Herv. of Geref. Kerk weer sy drie-jaarlikse sit-
ting gehou. Nie sonder spanning het ons dit tege-
moet gesien nie, en onself afgevra, wat sal die Sinode
bring in verband met die verhouding tot onse kerk,
want in die jare 1922, 1925 en 1928 is telkens wooT-
de gehoor, wat nie tot 'n betere verstandhouding ge-
werk het nie, wat dan ook veroorsaak het, dat die
Voortreffelike gebruik, wat in 1916 in swang gekom
het tussen die Sinode van genoemde Kerk en onse
Algemene Kerkvergadering, om Oor en weer afge-
vaardigdes te stuur om aan mekaar die wedersydse
groete te bring, opgehou het om te bestaan. Dog
hoe beskamend het ons nie uitgekom nie! Sover ons
uit die koerante verslae kon opmaak was daar nie
die minste sweem van onvriendelikheid teenoor oms
nie, en by die opening van die Sinodale-saal was

F

onse Kerk verteenwoordig in onse hooggeagte voor-
sitter, Ds. L. E. Brandt, en later het Ds. Brandt nog
weer saam met Ds. Oosthuizen die groete van onse
kerk gaan oorbring. Ons verheug ons ten seerste
hieroor. Waar ons naas mekaar staan behoef daar
nie `n gees van onvriendelikheid te wees nie. Die
bekwame leiding van die ook deur ons hooggeagte
Moderator, Ds. Paul Nel van Ermelo, het ongetwyfel
veel tot hierdie goeie verstandhouding bygedra. Ons
is daar dankbaar voor, en hoop dat die afgelope
Sinode tot grote seën vir die susterkerk mag strek.
Ons is daar oortuig van, dat'daar op die Algemene
Kerkvergadering van onse kerk, wat in hierdie maand
samekom, `n nie minder vriendelike gees sal heers
teën oor. die susterkerke. Op aarde is ons geskei
en gedeel, God het dit so gewil, maar te midde van
al die aardse veelvuldigheid lê daar `n hoëre eenheid,
'n eenheid in Kristus, wie nie gedeeld is nie; Hy is
vir ons gekruisig, en in Sy naam is ons gedoop.
leder kerk het 'n eie fondament, maar die fonda-
mente rus weer op die deur God self gelegde fonda-
ment, waarvan Jesus Kristus die uiterste hoeksteen
is. Ons hoop van harte, dat daar `n betere gees mag
kom tussen die verskillende Hollandse kerke in Suid-
Afrika. Maar daar is twee dinge, waar Ons voor
moet oppas, want dit sal telkens en telkens weer die
goeie verhouding verstoor: Ons moet nie gaan praat
van kerkvereniging nie, en ons moet ook nie oor
mekaar wil gaan heers nie.

292 eed DIE HERVORMER.

15 Mei 1931.

Aan ons Medewerkers.
Deur gebrek van plaasruimte moes daar weer
verskillende stukke oorstaan, waaronder ook weer

ten twedemale die stuk oor onse openbare godsdiens-.
oefeninge. Ook wil ons meedeel, dat die korrespon-:

densie oor vrouestemreg met hierdie uitgawe gesluit

word.
————SB—

OFFISIEËL.

EEN KLEINIGHEID.

Als gevolg van de treurige toestand op financieel
en handelsgebied zijn wij verplicht een klein briefje
te schrijven aan onze vrienden, die ook de vrienden
van ons Weeshuis zijn.

Het spreekt vanzelf, dat bij gebrek aan geld en
goed bij onze vrienden, ons Weeshuis ook moeielijke
dagen heeft. Wij kunnen evenwel niet onze kinders
Z00 maar in gebrek aan allerlei dingen laten en daar-
om schrijf ik even een klein briefje.

Wij hebben gebrek aan witte mielies, zeep, pom-
poenen, kafferkoorn en droge bonen. Daar de oogst
van den zZomer nu inkomt, vraag ik, dat velen van
onze vrienden van die dingen ons wat zenden. Veel
is er niet, maar velen van onze vrienden zullen wel
zZulke goederen kunnen geven. Wij hopen, dat wie
het kunnen geven, wat zij willen geven, per trein als
't noodig is aan het onderstaand adres zenden:

Ds. S. ]. Strijdom — Huisvader van het Weeshuis
der Nederduitsch Hervormde Kerk, Marktstraat No.
78, te Krugersdorp.

Wie geeft, aan hem zal ook gegeven worden.

J. v. Belkum.

Piet Retief.
Ontvang met dank per L. Mostert van die gemeente
Volksrust: £2.3.0.
Deur die bydraes van verskillende gemeentes gaan
Piet Retief goed vooruit.
Joh. Dreyer,
Skriba, Ring van Lydenburg.

Rerkelike

Deriebtfen—..

Beroep aangeneem.
Ds. E. $. Mulder van Zwartruggens het die beroep na
die gemeente Erasmus aangeneem.

Vereeniging.

Die gemeente het weer die voorreg gehad om hulle
konsulent Ds. Grobler in sy midde te hê met die nagmaals-
viering van 4—5 April. Sy Eerwaarde het al Vrydag oor-

gekom vir die aanneming en is daar 238 jongedogters en
seuns aangeneem. Saterdag om 11 uur is daar kerkraads-

vergadering gehou en ook 'n egpaar in die huwelik be-

vestig.
` Daar is weer nuwe kerkraadslede voorgestel en is die

bevestiging van 'n predikant bespreek.

Die middagdiens is deur sy Eerw. voor `n taamlike
opkoms gehou en na die diéëns is die gemeentevergadering
gehou en is die volgende kerkraadslede gekies en herkies
nml.: Ouderlinge: J. P. Cronje, Wh. Pretorius, J. P. Baden-
horst, S. D. Jacobs, Alwyn Smit; Diakens: Greyling, S. D.
Pretorius, Jan Muller, P. Diedricks, S. Carmel, (Corn.
Brink, W. Zeelie.

Die beroep van `n predikant word nou voorgelê en
word dit degelik bespreek en tot stemme gebreng. Die
meerderheid (64) is daar teen om nou al `n beroep uit te
breng daar die depressie nog steeds heers en die finansiële
posisie nie te gunstig is op die platteland en geen behoor-
like pastorie bestaan. Die dorp voel behoefte aan 'n leraar,
en dit is te hope dat gevoelens met volgende nagmaal ten
gunste van `n predikant sal wees.

Sondagmêre het sy Eerw. voor 'n propvolle kerk sy
dienste begin en was sy teks oor Luk. 2, 40. Sy Eerw. wys
op herinneringe in onse kinderjare wat ons nooit vergeet
en steeds weer terug keer in ons latere lewe. Daar is
5 nagmaalstafels deur sy Eerw. bedien en het sy Eerw.
'n ernstig woordjie tot die nuwe lidmate gerig. Halfdrie
die middag is die dienste weer voortgesit en is daar 18
kindertjies gedoop. Sy Eerw. het uit 2 Sam. 18 vers 83 ge-
preek en was sy preke weer so boeiend en leersaam as die
oggenddiens. Daar was taamlik veel waens in van buite
en was die aanddiens dan ook goed bygewoon. So het ons
dan ook `n suksesvolle nagmaalsviering gehad en mag
die seën en vrugte van die preke sy stempel nalaat op
hierdie gemeente.

Onse finansiële posisie is ook deur die grote opkoms
verbeter sodat ons van onse algemene fondse kon afbe-
taal.

Mag onse volgende Nagmaalsviering dan ook so suk-
sesvol wees, sodat onse kerkskulde almal kan betaal word.

Ons volgende nagmaalsviering sal die eerste Sondag
in Julie wees.

G. v. W., Skriba.

Ds. en Mevr. $. |. Strydom.

'n Smartelik verlies het Ds. en Mevrou Strydom, die
huisvader en huismoeder van die Weeshuis te Krugers-
dorp, getref, deurdat hulle enigste kind, `n meisie van nege
jaar, deur die dood weggeneem is. Ons voel met hulle in
hierdie groot smart, en onse bede is, dat hulle in hierdie
groot lydensvuur die nabyheid van Gods liefde mag on-
dervind, en Gods troos mag deelagtig wees.

Dr. |. |. Strydom.

Dr. J. J. Strydom en sy vrou het op Maandag, 11 Mei,
veilig in Pretoria aangekom uit Holland. Ons roep hulle
'n hartelike welkom toe.

Ds. E. $. Mulder.

Ds. E. $. Mulder is op 18 Mei in die huwelik bevestig
met Mejuffrou Bessie Schutte. Onse hartelike gelukwense
en heilbede vergesel hulle.

15 Mei 1931.

Ds. A. |. Barger.

Sondag, 17 Mei: Diens in die afdeling van oud. J. de
Kok (gemeente Middelburg).

Sondag, 24 Mei: Algemene Vergadering.

Sondag, 31 Mei: Doop Sondag te Witbank in die nam.
diens te Brugspruit.

Sondag, 7 Junie: Doop Sondag te Middelburg.

Sondag, 14 Junie: Diens in die afdeling van oud. B.J.
Viljoen (gemeente Witbank).

Sondag, 21 Junie: Nagmaal te Nebo.

Sondag, 28 Junie: Doop Sondag te Witbank.

Brits.

Onse volgende Nagmaal sal D.V. gevier word op die
3e Sondag van Junie 1931. Al die dienste sal waargeneem
word deur Ds. $. Vermooten, ons eerste konsulent.

Dan, met die oog op mogelik vertraging sou ik graag
sien, dat almal wat dit mag aangaan, kennis neem van die
verandering van ons kassier en skriba, broeder vd.
Berg, P.K. Brits, is nou kassier en ondergetekende Skriba
vir die Kerkraad.

A. D. W. Wolmarans.

Lichtenburg.

Die gemeente Lichtenburg het op 11 en 12 April weer
die voorreg gehad om haar gewone Nagmaal te vier, onder
leiding van Ds. Mulder van Zwartruggens. Die opkoms
was goed. Deurdat dit verskrikkelik gereën het was daar
maar 17 waens, maar tog was die kerkgebou Sondag te
klein. Die gemeente het met aandag naar die preke ge-
luister; daar is 7 tafels bedien, 22 jongelidmate aange-
neem, 15 kinders is gedoop en 8 het oorgekom met attes-
tate, en verder is daar 'n heel aantal kerkraadslede gekies.
Dit is net jammer, dat die meerderheid van die kerkraad
gestem het, om geen afgevaardigdes na die Algemene
Kerkvergadering te stuur nie. Hoewel ons op finansieel
gebied baie agter is is dit tog nodig dat ons op die Ver-
gadering verteenwoordig moet wees. Ons hoop op alle
seën op die kerkviering, en dat dit nie die laaste maal
sal wees nie, dat Ds. Mulder in ons midde sal wees.

C. L. Engelbrecht.

Louis Trichardt.

Ons het weer nagmaal gevier op 4 en 5 April. Daar
was so te sê geen waens op die kerkplein, hoewel die kerk-
gebou tog met elke diens vol was. `n Klein basaartjie was
ook gehou, wat nogal goed gedoen het. Daar was met die
geleentheid twaalf nuwe lidmate voorgestel en ses kin-
ders is gedoop.

Die dienste was taamlik indrukkwekkend, en as dit
so moet aanhou vrees ons dat ons later seker 'n groter
kerk sal moet bou.

Een van die preke wat ons konsulent Ds. Jac. v. d.
Berg gelewer het was omtrent die Onderdompeling van
die Apostoliese sektes. Hier in ons dorp neem so iets
taamlik toe, en ons voel nou groteliks gewapen teen hier-
die sekte. Dit het so pragtig uit gekom dat daar in die
bybel nie beskryf word hoedat die onderdompeling geskied
nie, maar wel wat gebeure het voor of na die indompeling.
Lees maar net die volgende tekste: Kollesense 2:12; Ro-
meine 6:4; Hand. 8:88.

Ten twede is dit duidelik geword, dat die doop droog
geskied het, want beide daal af in die water, sodat beide

DIE HERVORMER. 203

Me EE EE EE EE EE EE

die doop moet ontvang, dit wil sê die priester moet elke
keer wanneer hy `n ander doop ook gedoop word. Verder
word ook duidelik gemaak dat doop beteken besprenging.

Ons bedank ons konsulent Ds. Jac. v. d. Berg van
harte vir hierdie inligtinge. Mog ons meer kennis opdoen
in verband met sulke dinge aangaande ons geloof.

Wat nou nog meer ons aandag getrek het is dat na
hierdie preek daar ook 'n broeder werklik moes belydenis
aflê, wat onder die Apostoliese sektes geval het, en nou
weer terugkeer.

F. W. C. Labuschagne.

Zeerust.

Op 4 en 5 April had die gemeente weer die voorreg
Nagmaal te vier, onder leiding van Ds. Daniël F. Eras-
mus van Ventersdorp. Nieteenstaande die drogte en
sware tye was die opkoms van die gemeente taamlik. Die
besielende preke van die leraar was boeiend en leersaam,
waarvoor ons hom hartelik dank. Die volgende broeders
is in hun amb bevestig:

Ouderling B.B. J. A. Oosthuizen; Diaken, B.B.: M. W.
Pretorius, L. J. Erasmus, G. P. Liebenberg, B. H. Swart en
PR. Goetzee.

Die heilige doop is aan 18 kindertjies bedien en 44
jonge lidmate is aan die gemeente toegevoeg, en 5 Nag-
maalstafels is bedien.

Onse eerskomende Nagmaal is bepaald so die Here
wil op die 1ste Sondag in Julie.

A. S. Pretorius,

Krugersdorp.

Op 11 en 12 April was die nagmaalsviering van die
Krugersdorp gemeente. Dit was `n geseënde nagmaals-
viering. Die gemeentelede het goed opgekom sodat daar
viral Sondag verbasend veel mense was. Die Kerkge-
bou was dan ook oorvol gewees met elke diens. Wat 'n
verblydende teken was, is dat soveel gemeentelede die nag-
maal gebruik het. Daar was 6 groot tafels waaraan ruim
450 mans en vrouens aangesit het. As dit as 'n norm kan
geneem word vir die ware geestelike lewe as 'n honger en
dors na genade wat van God alleen kan kom en die son-
daar aan sy God verbind, dan staat die geestelike lewe
op nie te `n lae peil in die gemeente.

Met die voorbereidingsdiens was Ds. J. Prinsloo van
Johannesburg ons leraar Ds. Grobler behulpsaam met die
prediking, wat ernstig en boeiend was, en waarvoor Ds.
Prinsloo hartelik bedank word. Met die geleentheid is
daar 58 jonge lidmate deur die plaaslike leraar voorgestel.

Sondagmiddag is 20 kinders gedoop en met die slot-
diens Sondagaand is die twee broeders as diakene voor-
gestel n.l. br. M. J. Redelinghuis en br. van Zyl.

Met die gemeentevergadering is besluit om te kollek-
teer vir die boufonds en te probeer die 2de duisend vol te
maak die jaar. Met die geleentheid is die volgende broe-
ders herkies of gekies, as ouderlinge: brs. $. J. Botha,
A. W. Nortje, J. J. P. Grobler, H. J. van Staden. A. L.
Steffens, J. Ayres, N. J. Basson, M. J. Fourie, D. H. Mol-
ler, H. J. Peens, en brs. Stopforth en $S. P. Greyling en as
diakene: brs. J. F. Bolton, J. P. Nortje, J. $. Roos, J. $.
Smit, J. Pretorius, T. H. Duvenage, M. J. Willemse, J.
Kok, en C. W. Grobler en M. C. Alers. Die opbrings van
die basaar wat Saterdag in die Stadsaal gehou was, werd
Sondagaand aan die gemeente bekend gemaak en almal
was bly dat nieteenstaande die reënt Saterdagmêre baie

294 DIE HERVORMER.

mense teruggehou het om die Stadsaal te besoek, die prag-
tige som van £#740 ingekom het.

Hartelike dank kom toe aan almal wat gewerk en
ondersteun het, viral die susters wat hul besonder beywer

het om die basaar 'n sukses te maak.
P. SG

Venterskroon.

Ons het weer kerkviering gehou op 18 en 19 April,
onder leiding van Ds. P. J. J. Venter. Ook het Ds. A. R.
Smit tot onse verrassing in ons midde opgedaag en het toe
onse leraar gehelp met die dienste. Die opkoms was, nie-
teenstaande die reënt, taamlik goed. Op die mêre van
die 18de het die gemeente basaar gehou. Om 3 uur n.m.
was die voorbereidingsdiens, waarby 8 jonge lidmate be-
vestig is.

Die aand na 'n korte diens deur Ds. Smit, was daar
'n goed bygewoonde gemeente vergadering gehou. Ver-
skillende sake is bespreek en ook die volgende kerkraads-
lede is algemeen herkies: Ouderlinge H. M. J. v. Vuuren,
P. L. v. Vuuren, D. H. v. Biljon; Diakene: P. A. Hattingh,
L. M. Pretorius, W. F. Coetzer en W. H. Barnard.

Op die 19de het baie lede nog gekom met karre, sodat
die kerkgebou geheel vol was.
Die preke was boeiend, en ons hoop dat die arbeid
van die leraars nie sonder vrug sal wees nie.
Ons volgende. Nagmaalsviering sal, so die Heer wil,
gehou word op 8 en 9 Augustus.
H. M. J. van Vuuren.

Chrissiesmeer.

Op die 18de en 19de vierde die gemeente Chrissies-
meer Nagmaal. Die Opkoms was baie goed, reeds Vry-
dagmiddag, was die plein al vol waens en tente wat nog
vermeerder het. Vrydag het Ds. Dreyer, vergesel deur Ds.
Ennis, aangekom. (Groot was die blydskap van die ge-
meente en selfs van lede van ons susterkerke om Ds.
Ennis weer 'n handdruk van welkom in ons gemeente te
gee. Ds. Ennis is baie goed bekend in die Ermelose, viral
daar hy die twede Vryheidsoorlog met Ermeloërs deur-
gemaak het. Aardig was dit om die Ds. met die ou vete-
rane te hoor oor oorlog staaltjes te gesels, viral met die
ou veteran Casper Badenhorst.

Saterdag was onse jaarlikse basaar, en aangesien die
tyd baie sleg is, was die opbrings buiten verwagting goed.
Ook die bydrae het hierdie jaar beter ingekom as in vorige
jare.

Die voorbereiding is gelei deur Ds. Ennis. Hy het `n
boeiende preek gehad oor die huwelik tussen Hemel en
aarde. Daarna is twaalf nuwe lidmate, wat Vrydag aan-
geneem is, deur Ds. J. G. M. Dreyer bevestig.

Saterdagaand een kort-diens deur Ds. Dreyer en on-
middellik daarna gemeentevergadering. Die finansiële
toestand van die kerk is bespreek, en besluit om fondse
intesamel om die skuld wat die gemeente nog het te be-
taal. Dadelik die aand is nog begin, en die mooi som-
metjie van £150 het ingekom.

Die Nagmaal en Nabetragtingsdienste het Ds. Ennis
gelei, wat hy nieteenstaande sy hoë ouderdom, en swak
liggaams kragte boeiend gedaan het.

Ds. Dreyer het die slotdiens gelei, wat voorseker 'n
baie diepe indruk op die gemeente nagelaat het,

15 Mei 1931.

Twee kindertjies is gedoop; vyf ou kerkraadslede is
wederom bevestig, as ook br. Smit van Carolina as ouder-
ling.

Donderdag was Ds. Dreyer by br. Koos du Plessies
waar hy `n siek kind Nelie besoek het. Ook ouma de Jager
is Nagmaal toegedien deur die Domine op Davidsdale. Ons
waardeer dit verseker van ons Ds. om sulke vertroosende
besoeke af te lê. Be H

Turffontein.

Andermaal het ons gemeente weer die voorreg gehad
om Avondmaal te vier in die kerk te Ophirton. Al die
dienste was gehou deur die plaaselike Domine.

Saterdagmiddag, 18 April. het die kerkraad vergade-
ring gehou om verskillende onderwerpe af te handel as ook
afgevaardigdes te kies vir die eerskomende Algemene
Kerkvergadering, die brs. oudl. G. Labuschagne en S. H.
Pieterse is gekies.

Saterdagaand met voorbereiding was die kerk goed
verteenwoordig, ook werd 8 jongelinge voorgestel as lid-
mate; na die diens was gemeentevergadering. Die brs.
Ouderlinge Basson en Viljoen en diaken Mauton het be-
dank, in hul plek is gekies oud. van der Skyf en diaken
Coertse, in die plek van br. Mauton die br. Joubert. Ons
hartelike dank aan die brs. vir hul troue hulp in die ver-
lede, mag ons hul hulp nie mis in die toekoms nie.

Sondagmêre, 19 April, was die opkoms nie bevredi-
gend. Dit kan dan aan die ongunstige weer toegeskryf
word. Daar was drie tafels bedien deur Ds. Brandt.

Met die Middagdiens (danksegging) is 5 kinders ge-
doop. Die Aanddiens het Ds. Brandt in Kensington gehou.

Gert. Labuschagne.

Losberg.

Ons kerkviering is alweer verby. Ons het heelwat
waens en tente vanaf Vrydag op die kerkplein gehad. Vry-
dag, 8 April, was daar aanneming gewees.

Saterdagmêre het die waens taamlik vermeerder, en
kon bespeur word dat die mense die sware tye voel; en
dus weer terug keer na die ossewa van vroër. Baie ge-
sellig was dit dan ook om die waens en tente op die kerk-
plein te hê. Met die aanddienste was die kerk ook taam-
lik vol. Die gemeente het ook basaar gehad, en heel vroeg
Saterdagmêre was die gebou waarin die basaar gehou is
vol met tafels van alles wat lekker en aantreklik is.

Omstreeks 9 uur die mêre het Ds. Smit die basaar
geopen. Met die oog op die basaar en vee vandusie kon
die kerkraad nie vergader voor die namiddag nie. Met die
geleentheid is ouderling T. F. Dreyer en diaken A, Swam-
mers gekies as afgevaardigdes na die Algemene Kerkver-
gadering.

Daar die tafels, toe die voorbereidingsdiens haas moes
begin, nog heelwat gehad het om van die hand te sit, is
besluit om die voorbereidingsdiens Saterdagaand te hou.

Saterdagaand met die voorbereidingsdiens is vyf jonge
lidmate aan die gemeente voorgestel. Na die voorberei-
dingsdiens was daar `n gemeentevergadering toe al die
aftredende kerkrade weer herkies is.

Sondagmore is 4 attestasies afgelees.

Wat was ons dankbaar toe ons Ds. ons meedeel dat die
basaar die som van sowat `n 4230 opgebring het.

Sewe Nagmaalstafels is bedien alger deur ons leraar.

Sondagmiddag is aan ses kindertjies die Heilige Doop
toebedien,

15 Mei 1931.

Sondagaand was die kerk ook taamlik beset, aangesien
meeste van die lidmate met ossewaens oorgebly het tot
Maandag.

Die feesviering was geseënd. Die preke boeiend, op-
bouend en heilsaam.

Ongetwyfeld het diegene wat die feesviering nie by-
gewoon het nie, veel gemis.

Ons hoop dat menigeen, wat die hartwekkende woorde
gehoor het, dit lang in die hart sal dra.

Ons volgende Nagmaal sal D.V. wees op 7 Julie ek.
waarna ons met verlange uitsien, want hoe meer ons Ds.
P. Smit hoor, hoe meer ons verlang om nog meer te hoor.

TT. D.

Ermelo.

Die gemeente van Ermelo het weer Nagmaal gevier
op 11 en 12 deser. Nieteeenstaande die ongunstige weer
was daar al van Dinstag af tente op die kerkplein, en so
het dit aangehou met kom tot Vrydagaand. Die opkoms
was goed.

Saterdag middag met die voorbereidingsdiens is daar
18 nuwe lidmate aan die gemeente voorgestel. Vir die ge-
leentheid het die ouers van die Ds. Dreyer oorgekom om
die voorstelling van hulle jongste seun bytewoon.

Na die diens was daar `n Sondagskool-Basaartjie wat
die mooi sommetjie van £5.0.11 opgebring het.

Ds. Dreyer van Standerton en eggenoot het oorgekom
om ons plaaslike leraar behulpsaam te wees. Die gemeente
was baie dankbaar om hom weer in hulle midde te hê.
Beide predikante se preke was baie boeiend gewees. Daar
hulle doen en late en selfs woorde een is was meer as een
in die war met die twee broers.

Sondagmêre is vyf nagmaaltafels bedien. Sondag-
middag is daar ses kindertjies gedoop en Sondagaand was
dit weer voorstelling van kerkraadslede.

Maandagmêre is alger weer met dankbare harte huis-
waarts. R. G. van Rensburg.

Kensington.

Op 11 n 12 April hadden wij wederom het voorrecht
om Avondmaal te vieren. Onze (Cathechisatie begon
Maandag avond en Vrijdag avond zijn er toen zeventien
jonge lieden aangenomen, die Zaterdagavond met de
voorbereidingsdienst aan de gemeente zijn voorgesteld, bij
welke gelegenheid de gemeente naar een uitmuntende preek
van onze leeraar kon luisteren, naar aanleiding van lste
Koningen 18 vers 21: ,Hoe langt hinkt gij op twee ge-
dachten”,

Na afloop van de Dienst was er gemeentevergadering
waar de financiele zaken van dé gemeente besproken wer-
den. Hier zijn ook heel wat vrijwilligers gevonden om te
kollekteren voor Komberen voor 't Weeshuis.

De volgende Broeders Kerkeraadsleden zijn gekozen en
herkozen: Herkozen zijn Oud. M. J. Esterhuizen, M. J.
van Staden, P. P. van den Berg en CO. P. $. Barnard;
Diaken: W. H. McLean en W. le Roux. Nieuw gekozen:
Oud. J. H. Potgieter, Diak. J. J. du Preez en N. J. Woest.

Zondagmorgen was de tekst, Mark 16 vers 7, alleen de
woorde: ,en Petrus”. Er werden drie tafels bediend. De
jongeleden waren alleen aan de laatste tafel.

Zondagmiddag bij dankzegging was de tekst Matt. 28
vers 20: ,Zie ik ben met u lieden al de dagen tot de vol-
einding der wereld”. Er waren ook drie kleine kinderen

DIE HERVORMER. 295

NN N N ee ee ee EG

gedoopt bij deze gelegenheid. Wij gingen allen naar huis
met een hart vol blijdschap over zulk een gezegende feest-
viering en allen zien maar wêer uit naar het volgende
A vondmaal in Julie. GAPAS. B.

Germiston.

Op die 11de en 12de April was dit weer `n voorreg vir
ons gemeente om Nagmaal te vier. Die ongunstige weer
in aanmerking geneem, was die opkoms buiten gewoon
goed, by al die dienste.

Ons plaaslike leraar het al die dienste self waarge-
neem; en dat sy preke leersaam en vermanend was, en baie
lede tot selfondersoek gebring het, ly geen twyfel nie.

Vrydagaand was aanneming, en 33 nuwe lidmate is
tot ons getal bygevoeg, en- Saterdagaand voor `n besonder
vol kerk voorgestel.

Sondagmêre is drie groot tafels bedien behalwe die
tafel vir die jonge lidmate.

19 kinders is deur die Doop by ons kerk ingelyf Son-
dagmiddag.

Dat die stemreg aan die vroulike lede van ons kerk
behoort toegeken te word, bewys die wyse waarop die
susters van ons gemeente weer met onvermoeide ywer vir
die soveelste maal `n suksesvolle Tiekieaand onder leiding
van Mev. Ds. Kuhn, georganiseer het, wat die mooi som-
metjie van ongeveer £75 opgebring het.

Die las van dooie lidmate, waaronder ons kerk gebuk
gaan, word ook deur ons kerkraad daeliks meer en meer
gevoel, en stappe sal seker in die nabye toekoms geneem
word om 'n gesonde toestand in ons gemeente te skep in
daardie opsig.

Ons wag op leiding van ons Ring wat e.k. Donderdag
vergader.

Die gemeente is bly om ons herder en leraar, na `n
tydjie van welverdiende rus, weer so hersteld te sien, dat
hy ons kan bearbei en die Evangelie van Kristus op so
'n meesterlike wyse kan voorhou. Mag dit die liewe
Heer behaag om hom nog lang in ons midde te spaar.

F, M.

Johannesburg.

Ons katkisasie klas en daardeur ook die Nagmaal
was 'n paar weke uitgestel, omdat die kerkgebou was af-
gestaan aan die afgevaardigdes naar die Ringvergadering.
Die Nagmaal is nou gevier op Sondag, 19 April 1931. Die
Weleerw. Heer Ds. P. W. Venter van Volksrust sou oor-
kom om ons plaaslike leraar by te staan, maar tot ons
innig leedwese was Sy Ierwaarde deur siekte in sy huis
verhinder.

Byna twee jaar gelede is van die ou gemeentes afge-
stig die gemeentes Newlands, Turffontein en Kensington.
Natuurlik was daar toe wel wat vrees dat nou ons kerk-
gebou veel te groot sou wees. Hoe dankbaar was ons toe
dit blyk dat by die Nagmaaldienste die kerk amper te
klein was.

Daar was nie minder as 58 nuwe lidmate, Op Sater-
dagaand, 18 April, het Ds. J. J. Prinsloo 'n ernstige preek
gehad oor die keus van Ruth en dit voor oë gehou vir
ons jonge broeders en susters,

Véér die bediening van die Nagmaal het onse leraar
'n preek gelewer na aanleiding van Joh, 15 vs. 1 en 2. Ook
in die aand was die kerk goed beset en was die preek naar
aanleiding van Math. 10 vers d0.

296 DIE HERVORMER.

Dit was ook verblydend om te sien dat by die dienste
heel weinig ouderlinge of diakens afwesig was. Die jaar-
likse basaar word gehou D.V. op 1 en 2 Mei maar in en-
kele afdelings van ons gemeente is toegestaan om in plaas
van 'n basaar dankoffer-kaarte rond te stuur.

As die basaar en kaarte 'n sukses is, sal ons weer 'n
kans hê om wat af te betaal op ons groot skuld aan die
kerklike fondse.

Waterberg.

Rapport in verband met die Sondagskole van die
Nederduits Hervormde Gemeente van Waterberg
oor die jaar 1930.

Ek het die eer die volgende in verband met die Son-
dagskole van die Nederduitse Hervormde Gemeente van
Waterberg te rapporteer:—

1. Die vrae-lyste in verband met die Sondagskole het
ek in die begin van 19380 aan al die ouderlinge gestuur.
Herhaalde male het ek ook daaroor in ,Die Hervormer” ge-
skrywe, en ook weer persoonlike briewe daaroor aan die
ouderlinge gerig. Nieteenstaande dit, het ek alleen daarin
geslaag om van vier broeders antwoord te ontvang. Waanr-
aan die slapheid toe te skrywe is, kan ek ongelukkig nog
nie opspoor nie.

9. Later het ek weer vrae-lyste, deur myself opgetrek,
uitgestuur, waarmee daar meer tevredenheid ontvang was,
want hierop is daar aanmerklik beter gereageer.

Uit die vraelyste en die informasie persoonlik deur
sommige ouderlinge aan my verskaf, kan ek U die vol-
gende uiteensetting gee:

WYK. Getal Getal Getal
Sondagskole Kinders Onderwysers

1. Donkerpoort-Kranskop 2 92 2
2palals EE 2 31 2
aaDorpi N. 1 48 8
4. Vlakfontein ... 1 16 1
5. Kromkloof RE — —
6. Warmbad... ee 2 20 2
1 lonbad Ee 1 18 2
8. Elandsfontein .. 1 12 1
9. Springbokvlakte ..... 2 30 8
10: Waterval. Me. 1 21 1
11. Rhenosterpan .. 1 10 1
MA ZontHanis N ad 5 28 5

MVotaal ...| 19 256 28

Opmerkings:

1. Daar is 18 verskillende wyke in die gemeente. Uit
bostaande tabel blyk, dat daar alleen van 12 informasie
ontvang is. Waar bly die ander ses?

2. Uit die tabel moet ons aflei, dat daar in die hele
gemeente maar alleen 19 Sondagskole bestaan, wat tog
seer seker nie die geval behoort te wees nie.

3. Ook kan en behoort ons ons ook nie tevrede te stel,
dat daar dlleen 256 kinders is wat die Sondagskole besoek
nie, want dis tok seker nie al die kinders van die gemeente
nie!(?) Dat daar moeilikhede in ons weg staan wil ek
nie betwis nie, want gedurende die week moet die kinders
alreeds op skool wees, en in sommige gevalle kan dit nie
verwag word, dat die kinders ook nog Sondae die ontsag-
like distansies moet afry nie; maar elke huisgesin kan in

15 Mei 1931.

hierdie geval 'n Sondagskooltjie vorm. Graag sal ek sien,
dat die brs. ouderlinge in hierdie rigting wil organiseer.
As ons maar net wil kan ons baie meer vir ons kinders
doen.

4. In die geval van Kromkloof vind ons dat daar geen
Sondagskool bestaan nie, maar nieteenstaande dit, het
ouderling van Heerden hom die moeite getroos om die
vorm in te vul en aan te stuur. Hartelik dank daarvoor,
broeder! Graag sal ons sien dat hierdie voorbeeld gevolg
word, want dit vergemaklik ons organisasiewerk en help
tot 'n juiste opgawe vir die statistiek van ons Sondag-
skole.

5. Die tabel gee ons nie die juiste insig nie, want daar
is nie van al die wyke die nodige informasie ontvang nie.
Dat die opgawe van die Rings-Superintendent hierdeur
benadeel word, is ook nie aan te twyfel nie.

6. Uit die tabel kan ons ook nie aflei of daar vooruit-
of agteruitgang is nie, want daar is nie opgawes van die
verlede, waarmee vergelyk kan word nie. Alleen kan ons
van die Dorpswyk hier aanhaal, dat die getal leerlinge
vanaf die begin van 1929 van 7 tot 48 aangegroei het. Ook
moet ons meedeel dat daar in 'n paar wyke nuwe sondag-
skooltjies in die lewe geroep is, waaroor ons ook baie bly
en dankbaar is.

3. Bybelkennis-Eksamens.

Hiermee is daar ook 'n begin gemaak en wel deur die
Sondagskool op die Dorp. Die volgende resultate kan hier
meegedeel word:—

(a) Hoër-Afdeling: 9 Kandidate ingeskrywe; 8 kan-

didate het geslaag, waarvan 1 met hoogste lof;
3 met lof, en 4 goed.

(b) Laer-Afdeling: 2 Kandidate ingeskrywe; 2 goed
geslaag.

Van die 11 kandidate wat ingeskrywe was het dus

alleen 1 nie geslaag nie.

Ook wil ons graag hier die hoop uitspreek, dat die
onderwysers (esse) en ouderlinge die kinders soveel as
moontlik wil aanmoedig om vir hierdie eksamen in te
skrywe.

4. Belangstelling.

(a) Ouers. Oor die algemeen geoordeel is die belang-
stelling van die ouers bevredigend.

(b) Kinders: Die belangstelling van die kinders is
taamlik. Dit kan verbeter word, deur die invoer
van diplomas, pryse, ens. Graag sal ons dit ook
in die toekoms wil doen, om die diploma-stelsel in
die lewe te roep.

(ce) Onderwysers: Oor die belangstelling van die tans
diensdoende onderwysers kan daar nie gekla word
nie. Graag sal ons net wil sien, dat daar meer
voeling tussen die onderwysers en die superinten-
dent bestaan. Hierdie moeilikheid kan deur jaar-
likse of selfs halfjaarlikse konferensies opgelos
word. Dieselfde geld al die Sondagskole van die
Ring van Rustenburg.

(d) Kerkraad. Die belangstelling van die kerkraads-

lede, altans van sommige, laat veel te wense oor. -

Hiermee meen ek min of meer `'n oorsig te gegee het
van die toestand van die Sondagskole van bogemelde ge-
meente.

S. J. Botha,
Superintendent van Sondagskole.
Bus 57, Nylstroom,
April 1981,

1
|

15 Mei 1931.

DIE HERVORMER.

297

s. esden as
st

de

Indien gij u niet verandert en word ge-
lijk de kinderkens, Zoo zult gij in
het Koninkrijk der Hemelen geen-
sins ingaan.—Matt. 18:3.

Die geskiedenis van die Israëlitiese volk was 'n
veelbewoë geskiedenis, wat grotendeels veroorsaak
is deur die ligging van Palestiena tussen die twee
groot wêreldryke Babel en Egipte, wat by uitbrei-
ding van hulle wêreldmag in Palestiena 'n punt van
aanraking gevind het. Andersyds was Palestiena
blootgestel aan invasies en invalle vanuit die woestyn
en vanuit die Middellandse See. Palestiena word
dan ook tereg `n brug sowel as `n hawe genoem. As
brug het hy gedien vir die verskillende wêreldmagte
en as hawe vir van elders uitstromende emigrante.
Die toestand van Israel het dus vir `n groot deel al-
gehang van die toestand van die omliggende volke.
Het die vyande in mag toegeneem dan was verdruk-
king haar deel en omgekeerd.

En in sulke tye van verdrukking, van versmading
en agteruitgang was dit dat die Messiaanse verwag-
ting, die verwagting van die koninkryk van God
sterk geword het. Dan het die profete met luider
stem die koms van Kristus aangekondig.

Dit was ook die toestand tydens die omwande-
ling van Kristus op aarde. Die Joodse volk het ge-
buk gegaan onder die Romynse juk. Hulle vryheid
was hulle ontneem, en hulle moes sig getroos om die
slawejuk te dra. (Geen wonder dan ook dat die
koninkryksverwagting toe sterk opgeleef het.

En met die koms van die koninkryk sou nie al-
leen geestelike seëninge, vrede en saligheid mee ge-
paard gaan nie, maar ook stoffelike welvaart, riviere
vol met water, velde bedek met kuddes, dale swaar
van graan.

Ook die disiepels van Jesus het, ewenas hulle
tydgenote, `n aardse koninkryk verwag. Dit getuig
ook ons teks. Die disiepels het rusie op die weg,
wie tog die meeste sou wees in die koninkryk wat
Kristus gekom het om te stig.

Sou dit Petrus wees? Hy immers kon sig tog

beroep op die belydenis te Ceserea Filippi; toe het

die ander geswyg, maar hy het sy Meester openlik
bely. Tot hom is die merkwaardige woorde gerig:
,Op deze Petra zal Ik Mijn gemeente bouwen.”
Jakobus en Johannes kan wys op die onderskei-
ding wat hulle te beurt geval het op die berg van

stelde as dit van die disiepels.

verheerliking. Hulle het tot die mees intieme kring
van Kristus se volgelinge behoort.

En Judas! Was die feit dat Jesus self aan hom
die beurs toevertrou het nie voldoende bewys van
die groot vertroue wat daar in hom gestel is nie?

Arme, hardleerse disiepels! — Solank al in in-
tieme omgang met Jesus en tog nog vervul met
aardse gedagtes aangaande die Hemelse Koninkryk.

Was die arbeid van Jesus aan hulle dan tever-
geefs?

Jesus antwoord hulle nie. Hy ontwikkel geen
diepsinnige gedagtes nie. Hy weet hoe om die vinger
op die wonde te plaas.

Jesus neem `n spelende kind en stel dit in hulle
midde met die woorde van ons teks. Die disiepels
het gedink dat dit `n uitgemaakte saak was dat hulle
in die Koninkryk sou ingaan. Die vraag was slegs
wie van hulle sou daar die meeste wees. Alleen oor
die rangbekleding in die Koninkryk was hulle besorg.
Verpletterend moes daarom ook die antwoord van die
Heiland vir hulle gewees het dat daar vir hulle geen
sprake van ingaan was nie, laat staan die gedagte om
daar die eerste te wees. Vir hulle was daar geen
hoop om in God's Koninkryk in te gaan nie tensy
hulle hulle verander en gelyk word aan die kinder-
kens.

Die Koninkryk wat Jesus gekom het om te stig
is 'n geestelike Koninkryk waar geregtigheid en vrede
heers, `n Koninkryk nie van materiële nie maar van
geestelike gawes, 'n Koninkryk nie van hierdie wêreld
nie maar van hemelse oorsprong. 'n Koninkryk waar
God's wet gedaan word en wat bestaan uit diegenes
wat Sy wil gehoorsaam.

Om deelgenoot te word van daardie Koninkryk
moet die mens seker sedelike en geestelike eienskappe
besit. Elke deelgenoot moet `n bepaalde geestelike
wil dra, n.l. die wil van 'n kind. .

Jesus neem hier `n willekeurige kind en hoe moet
ons nou word as die kind ons ten voorbeeld gestel
word?

Wat was die houding van die kind, omvang deur
die arme van Jesus, temidde van die disiepels? Ons
kan ons so goed voorstel dat hy skugter, bedees en
verleë was. Sy houding was presies die teenoorge-
By hulle was gedag-
tes van ydelheid en hoogmoed. Hulle vraag immers
was uit hooggevoelendheid gebore!

Dadelik het hulle begryp hat hulle juis die teen-
oorgestelde was van die Kind op daardie oomblik.
Op hulle vraag wie die meeste is in die Koningryk
van die Hemele, kry hulle in beeldspraak ten ant-
woord: Die nederigste, die beskeidenste, die kleinste
in eie oog. 'Teenoor God moet ons in elke opsig `n

208 DIE HERVORMER.

kind gelyk wees, ook ons geloof moet eg kinderlik
wees, `n geloof wat geen vrees of twyfel ken nie, `n
geloof wat volkome oorgawe aan God is. En indien
ons eers so ver is sal ons ook elke dag meer seker-
heid kry dat hy onse Vader wil wees in Kristus Jesus.
Die kinderlike gesindheid is noodsaaklik om hom
onse Vader te kan noem. Onder alle omstandighede
van die lewe moet ons ons volslae afhankelikheid, ons
eie kleinheid en nietigheid besef en tot Hom ons toe-
vlug neem, dan sal Hy al ons weë wel maak en vader-
lik vir ons sorg; dan sal ons deelgenote word van
vele woninge in die hemelse koninkryk wat Kristus
berei het vir diegenes wat vir sover dit die geestelike

dinge betref, kinders is. — Amen.
Johannesburg. To
——b—————
DIE KOMENDE ALGEMENE KERK-
VERGADERING.

Die 19de Mei, die dag waarop die 43ste Alge-
mene Kerkvergadering van ons kerk sal vergader,
is nie meer ver af nie. Mag die werk van die 43ste
Algemene Vergadering uitblink as een van die ver-
naamste mylpale in die geskiedenis van die Neder-
duitse Hervormde Kerk in Suid-Afrika.

Dit is verblydend om in ,,Die Hervormer” van
15 April 1931, so 'n lang lys van beskrywingspunte
en versoekskrifte te sien. Daar is beskrywingspunte
en versoekskrifte wat sekerlik en te reg ook die doel
en strewe, die bloei en groei van die Hervormde Kerk
beoog. Die beskrywingspunte No. 31, 32, 33, 87 en
88 wys op watter dringende en noodsaaklike werk
daar vir ons kerk in die naaste toekoms wag.

Om te gaan redeneer oor en om te gaan uit
maak of die vrou stemreg moet hê in gemeente-ver-
gaderings is my insiens 'n kwessie wat nog nie ryp
is vir bespreking nie. Hierdie kwessie sal wel in
die verre toekoms nog wys of dit nodig sal wees ol
nie. Die kerk moet waak teen die verbrokkeling van
die huislike lewe. Vandag kry ons gevalle waar die
man lid is van die een politieke party en die vrou
weer lid is van 'n ander politieke party. As ons van-
dag oor hierdie stemreg kwessie van die vrou in die
kerk gaan besluite neem, gaan ons dan nie moont-
lik die goeie gees van verstandhouding benadeel nie,
sodat ons naderhand baie gevalle sal kry waar die
vrou lid van die een kerk en die man weer lid van
'n ander kerk sal wees nie? Ek vra maar net?

Die Kerk behoort sy kragte meer te konsentreer
op die kwessie van handhaaf en bou, want ek voel
daar oortuig van dat die Hervormde Kerk ook ge-
roepe is om om te sien na daardie afstammelinge van
die stoere. voortrekkers wat vandag deur armoede

15 Mei 1931.

en deur moeilike en onvermydelike omstandighede
daartoe gedrywe is om hulie lewe op die delwerye,
bosaanplantings, spoorweë en ander Regerings onm-
dersteunde werke te gaan maak. As daar 'n saak is
wat die dringende aandag van ons kerk verg dan is
dit om daardie mense op te soek, te bearbei en aan
te moedig om die tradiësies en godsdiens van hulle
voorvaders te handhaaf en op te bou. Die voor-
trekkers kiem van godsvrug en volksgevoel sluimer
nog in daardie mense, maar hulle staan te midde
van baie versoekinge, verlydinge en kom in baie op-
sigte in aanraking met `n vreemde kultuur, en daarom
verlang hulle na leiding en bearbeiding. Die mens-
dom is moeg van al die ,,verbiedings” en ,,moenies”,
hulle smag na ,liefde” en soek na die ,,waaroms"”.

Nie alleen is dit nodig om `n predikant op die
delwerye as werkkring te hê nie; maar ook is dit
wenslik . dat ons mense op die bosaanplantings,
Spoorweë. en ander Regerings onderstandswerke so
dikwels as dit moontlik is besoek en bearbei word.
Dan is daar die Angola-boere in Suidwes-Afrika.
Daardie uitgewekene broers verlang ook na die be-
arbeiding van ons kerk. Hulle verlang ook om in
hulle nuwe omgewing te handhaaf en te bou. Daar-
om is dit so dringend nodig om `n predikant vir `n
jaar daarheen te stuur om daardie mense te gaan
bearbei en te organiseer. As die kerk as 'n geheel
die koste van die bearbeiding en organisasie van
daardie mense vir 'n jaar of meer uit die algemene
kerkkas kan help dra en ook gelukkig sal wees om
predikante te kry. wat daardie mense wil gaan be-
arbei, twyfel ek daar nie aan nie dat Suidwes-Afrika
en ook Natal na `n jaar in staat sal wees om elk
hulle eie predikant te beroep en te salarieer.

Skrywer hiervan moes al die gesegde aanhoor
dat die Hervormde Kerk kan nie haar mense bearbei
nie en ook beantwoord sy nie aan haar doel nie want
sy doen niks aan die verkondiging van die Evange-
lie aan die Heidene nie. Nou laat ons die kaffers
maar vir eers daarlaat, want daar is vandag ander
kerkgenootskappe wat gelukkig in daardie posiesie
is om die Evangelie aan die kaffers te bring, maar
waar ons kerk dit nog nie kan doen nie lê daar vir
haar 'n groot arbeidsveld oop onder ons eie minder- .
bevoorregte mense. Die bevel van die Heer was tog
om die Evangelie aan die arme te verkondig. Moenie
gaan op pad na die Heidene en moenie ingaan in 'n
stad van die Samaritane nie; maar gaan liewer na
die verlore skape van die huis van Israel.

Dan word daar gesê die oes is groot, die velde
is wit en ons bid dat die Heer arbeiders mag uit-
stoot. .Dis waar, en daarom vertrou ons dat die
Hoogste Vergadering van ons Kerk die oë meer sal

15 Mei 1931.

rig op die groot oes en die ,,wif” velde as op sake
wat nie hierdie doel en strewe beoog nie.

Daar word vandag gepraat van predikante wat
ledig op die mark staan en van die bloei en groei van
die Hervormde Kerk. Die Hervormde Kerk wil bloei
maar in baie opsigte strem ons self die groei. Neem
daardie gemeentes van ons kerk wat hulle eie predi-
kante het, daardie gemeentes kan getuig van voor-
uitgang. Vir omtrent sestien jaar gelede was ek
byna die enigste Hervormer in hierdie omgewing.
Ek het nie geweet waar om 'n ouderling of 'n diaken
van die Hervormde Kerk te soek nie en baie keer
moes ek aanhoor hoe daar op smalende toon van die
Hervormers gepraat word. As ek my kerk wou be-
soek moes ek maar afreis na die weste. Waar ek
vroeër in hierdie omgewing byna `n vreemdeling in
my eie kerk was, vinger alleen, is ek vandag om-
ring deur 'n groot aantal mede-lidmate. Gaan maar
na die plaaslike poskantoor waar vroeër ,Die Her-
vormer” `n onbekende was en kyk hoeveel eksem-
plare van ,,Die Hervormer” word hier nou al om die
veertien dae afgelewer. Gaan na die plaaslike
Goewt. Skool waar omtrent `n twaalital jare terug
nie een enkele Hervormde kind op skool was nie en
moenie verstom wees om te verneem dat die getal
nou aangegroei het tot byna die helfte van die aan-
tal leerlinge op die registers. Vanwaar dan hierdie
groei en bloei? Deur getrouheid aan die kerk van
bulle voorvaders en deurdat die gemeente sy eie
predikant wou hê. Dus vakante gemeentes span
saam en beroep julle eie predikant wat onder julle
kan woon, wat julle die liefde van Kristus kan ver-
kondig en wat saam met julle kan help bou op die
vaste fondament deur onse voorouers hier in die
verre Noorde gelê. Was daardie edele pioniers met
staal in hulle bloed dan nie die vonk wat ons taal en
godsdiens aan die lewe en suiwer gehou het uit?
Moes hulle nie huis cn haard verlaat, die wildeinis
im trek en bloed en goed opoffer terwille van hand-
haaf en bou nie? Ja, hulle was getrou aan die Geuse
en Hugenote bloed. Dus laat ons bou op daardie
fondament. Hoe meer predikante daar onder ons
vakante gemeentes bevestig kan word hoe meer en
deegliker werk daar aan die innerlike bewussyn en
die regte begrip van ons volksgevoel en kristelike
lewe kan gedoen word.

Charl Cilliers. ]. T. du: Preez:

————— ER

KORRESPONDENSIES.

|| Weleerw. Red.

7 Ek wil my nie onnodig in 'n pennestryd wikkel nie,
maar ek voel, dat ek 'n woordjie moet sê na aanleiding
van die brief van C. H. Venter en die ,Inleidingsartiekel”
in die jongste uitgawe van die ,,Hervormer”, p. 263 en

DIE HERVORMER. 299

p. 275, omdat in beide stukke — ek neem aan: onbewus —
'n onverdiende blaam gewerp word op somige van ons
vakante gemeentes. [Pk spreek vir westelike Transvaal,
insonderheid die Ring van Zeerust, wat ek nou mins as
10 agtereenvolgende jare dien. Byna al die tyd as voor
sitter. Ek meen dus, dat ek met 'n sekere mate van kennis
van sake kan praat. Laat my dan nou maar dadelik sê,
dat daar in die Ring van Zeerust op die oomblik geen ge-
meente, of geskikte kombinasie van gemeentes is, wat 'n
predikant kan beroep nie. ËEk wil nie as pleitbesorger van
ons vakante gemeentes optree nie. Die Kerkrade, wat
my in Westelike Transvaal ken (in die ou Westelike
Ring), weet, hoe sterk ek. op hierdie punt staan, nl. dat `n
vakante gemeente dadelik moet beroep. FPk het altyd
daarvoor geywer. ËEk het eenvoudig geen verskoning er-
ken nie. Maar nou — nou moet ek erken, dat daar on-
overkoomlike besware is. Die teenwoordige vakante
gemeentes van die Ring van Zeerust kan nie beroep nie.
Nie, omdat hulle nie wil nie. Hulle wil. Hulle wil graag.
Hulle sien. daar na uit met `n verlange, wat aangryp en
aandoenlik is in sy €rns. Maar hulle kan nie, want dis
'n vasstaande feit, dat hulle 'n predikant finansiël nie kan
onderhou nie. Net een bewys uit baie. Vir meer as 'n
jaar het ek byna al die konsulentwerk in die Ring moet
doen — die predikant van Zwartruggens help nou: sy er-
varing is dieselfde as myne — en ek het al daardie kon-
sulentswerk gedoen, en doen al die teenswoordige konsu-
lentswerk nog, met `n enkele uitsondering, sonder ver-
goeding, sonder vergoeding selfs van reiskoste, omdat daar
metterdaad geen geld is om selfs die reiskoste van die
konsulent te vergoed nie. Dit mag ongelooflik klink, maar
dit is so. Daar is eenvoudig geen geld nie. Ons mense
is verarm. Hulle wil, maar hulle kan nie. ËEk kan die
toestande dwars deur Westelike Transvaal, en ek ken
mense ook, en ek weet, hulle harte is oop vir die kerk,
maar hulle beurse is leeg.

Die Redakteur praat van 'n kombinasie Lichtenburg—
Delwery—Schweizer Reneke. Ons het lankal daaroor ge-
praat. Na grondige oorweging blyk dit finansiël onuit-
voerbaar — vir die teenswoordige altans (lees tog asse-
blief Lukas 14: 28-80). Zeerust—Mafeking? Kan op die
oomblik ewemin. Alle moontlike kombinasies is reeds
grondig bespreek en oorweeg. lemand van buite kan ons
in hierdie opsig niks aan die hand gee, wat nie reeds ons
aandag geniet het nie.

U beweer, dat daar ,vandag 'n baie groot bloei in die
Hervormde Kerk is”. Ek sou dankbaar wees, as daardie
bewering met die werklikheid in ooreenstemming was,
maar dit is helaas! nie die geval nie. Ons gemeentes maak
oor die algemeen 'n donker tyd deur. Ek dink nie graag
aan wat daar moet gebeur, as meer as een gemeente nie
finansiële verligting kry nie — ek het hier die oog op die
hoé hoofdelike omslag, wat elke jaar moet betaal word,
behalwe nog ander en lopende uitgawes, Om. in sulke
gevalle te sê: ,,Beroep!” is dwaas, en om sulke geval te
bestempel as trage gemeentes, is `n onverdiende verwyt,
wat seer maak.

Ek vertrou, dat u hierdie woord van opheldering my
nie ten kwade sal dui nie; ek het gevoel, dat billikheid
dit van my vorder. Ons moet die werklike toestand, soos
dit is, in die oë sien, anders lewe ons in 'n Utopia,

Met dank vir opname, ens,,

Daniël F. Erasmus,

16 April 1931. Voorsitter, Ring van Zeerust,

300 DIE HERVORMER.

15 Mei 1931.

EE Ee ee N Ig ef ee N EE ee Ee ee n

Maasstroom, 28 April 1981.
Geagte Redakteur van ,Die Hervormer”,

Ek sien in ,Die Hervormer” van die 15e deser een
brief van broeder C. H. Venter. Dit verheug my om tog
nog sulk een warm hart te sien klop vir sy kerk. Die
brief is werd om te lees, want dit is in ons kerk vandag
te betreur, die saak is te pynlik om oor te denk. Nooit
het ek gedag dat onse studente op straat sal moet rond-
loop sonder een beroep, en dit nog met sulk 'n groot te-
kort aan predikante. Waar dadelik 6 tot 8 gemeentes kan
beroep vererger die skande nog meer vir ons as kerk, wat
so roem op die voetpade van onse voorvaders. Broeders
en susters, is dit vandag ons plig wat so lyk? O wee, dan
ons arm kerk, die Hemel sal ons aanklaag. Ts God nie
meer dieselfde van ewigheid tot ewigheid? Kan hy nie
meer sy knegte laat gebruik indien hul opmaak om te
bou? Kan een huis bestaan sonder hoof? Kan een kerk
bestaan sonder een predikant? (Geen wonder, dat ons net
van kerkskuld hoor, wat ons nie wil betaal nie. Skande op
skande, en die rykste en grootste gemeentes is nog die
ergste, en dan nog So onbeskaamd om te vra om die
fondseskuld af te skryf. Waar is nou ons geloof? Moet
die werke nie die geloof toon? Ts die geloof sonder die
werke nie dood nie? Ts dit nie die ewige koning van die
kerk nie, wat gesê het, bring my die tiende in my huis,
gy beroof my, maar beproef my of ik u nie sal opendoen
die vensters des Hemels en die lande sal hulle vrug voort-
bring, en geen misdrag sal onder u vee wees. Sien, broe-
ders en susters, so nodig die koning der kerk ons om sy
woord te vat, en dan sê Hy nog, beproef my. Laat ieder-
een homself maar afvra, of daar ook nog enig tekort sal
wees as ons dit doen, en of ons nie dan dadelik een klomp
predikante sal kort kom nie, daar waar daar nou drie op
'n beroep wag. Mag God sig ontferm en die doodsheid
weg neem van sy Kerk en die gees van herlewe inblaas
in kerkrade en in gemeentes want die vyande van onse
kerk lag nou.

F. J. Grobler.

Bethal, 10 April 1931.

Aan die Redakteur ,Die Hervormer”,
Waarde Heer,

Ek voel my gedwonge om ook my eenvoudige (miskien
verkeerde) opienie te gee, oor die onderwerp van die kor-
respondensies in die laaste paar nummers van Die Her-
vormer”, nml. vroue stemreg in die kerk. My doel is om
niemand onnodig seer te maak, of te beledig nie. Ten
eerste wil ek sê dat ek heeltemal daarteen is om die vrou
stemreg te gee in die kerk, en as dit ooit mag deur gaan.
sal ek seker die laaste vrou wees wat daar gebruik van
sal maak.

My insien word die vrou deur sommige korrespondente
beledig, soos bv. in die Nummer van 1 April sê P. S.
Nortje, ,hy raai die Algemene Vergadering om hulle nie
met vuilwater te bemors nie. Ts die vroue lede van die
Hervormde Kerk dan so veragtlik, dat as die Algemene
Vergadering hom bemoei met wetgewing wat die vrou be-
tref, hy hom dan met vuilwater bemors? Ek vra Mnr.
Nortje, is die gemeentes, waar die vroue soveel moeite en
opofferings doen, met kollekteer en basaars hou, dan met
vuil water bemors omdat die vroue hulle daarmee be-
moei?

Ouderling Pretorius sê dat dit 'n blaam op die kerk sal
wees. Is dit miskien ook 'n blaam dat 'n vrou 'n lid van
die Hervormde Kerk is?

Ouderling Grobler sê, as die vrou stemreg in kerk
kry, ons dan 'n ander bybel moet laat maak, want die
bybel belet dit. (Goed en wel. Maar sal dit nou die eenig-
ste wees wat die bybel belet, en tog maar oortree word?
Wat van die 10 gebooië, wat ons elke dag oortree soos,
ander gode dien, sabbat ontheilig, ouers ongehoorsaam,
egbreek, ander se goed begeer, en daarby nog al (laat my
toe om Mnr. Nortje se woorde te gebruik) meer as een hom
so met vuilwater bemors om 'n ander se vrou te begeer,
of net anders om. Het ons al ooit probeer om oor sulke
oortredings `n ander bybel te laat maak? Ek wil die broe-
ders net sê dat die kragtigste, die heerlikste en die suiver-
ste evangelie wat nog ooit op aarde gehoor is, deur 'n
vrou verkondig is, nml., ,Dat Jesus Kristus opgestaan is
van die dode, en daarna nog bevel ontvang het, by monde
van die Heiland self, Gaat henen, boodskap Myne broeders,
dat sy henen gaan naar (Galelia, aldaar sullen sy My
sien.”

Toe ek al die opienis van die korrespondente met aan-
dag gelees het, het ek vir die eerstemaal in my lewe jam
mer gevoel dat ek 'n vrouelike lid van die kerk is, nie om-
dat ek meen stemreg in die kerk is ongewens nie, maar
wie kan sê of in die toekoms, daar nie `n ander bybel moet
gemaak word, 'n blaam op ons kerk rus, of die kerk met
vuilwater bemors word, en dit deur die vroue geslag van
die kerk, die moeders en toekomstige moeders van ons
predikante, ouderlinge en diakens, stemreg te gee in die
kerk? ËEk vra maar met.

EE UGO
Dankie vir opname,

Eikenhof, 22 April 1931.
Aan die Editeur ,,Die Hervormer”,
Waarde Heer,

Vergun my `n plaas in die Kerkblad, dit spyt my dat
ek moet sien, dat ons kerksake nou in verkeerde rigting
gaan. Ek wil hiermee my teleurstelling en. gevoelens uit.
Ek sien in die jongste uitgawe van ons kerkblad, dit is
15 April 19381, verskillende beskrywingspunte om vroue
stemreg in ons kerk te gee. Dit spyt my van harte om my
daarteen te verset, want ons nageslag sal ons dit verwyt.

Ons voorvaders had dit so ontvang sonder vrouestem-
reg, en het dit aan ons toevertrou sonder vrouestemreg.
Ek beskou diegene wat tengunste van vrouestemreg is in
ons kerk, as geen egte Hervormers nie, want hul is letter-
lik afgedwaal van die ou tradiesie van ons vlugtende voor-
ouers.

Waarde Heer, ek verbaas my om `n beskrwyingspunt
te sien van ring van Potchefstroom, ons oudste gemeente
grootvader een van die stigters, die eerste belofte gedoen
het en daar die fondament (skoon en onbevlek) neergelê
in Suidafrika, die plek waar ons voorouers en self my
is vir die nageslag om verder op te bou.

Is dit dan nie ons Heilige plig om verder op dieselfde
fondament voort te bou nie, en skoon te hou vir die verre
nageslag ?

Hoog Eerwaarde Leraars en Broeder Kerkraadslede,
ek maak 'n ernstige beroep op u om toe te sien dat die
nuwigheid van vrouestemreg nie sal toegelaat word in
ons nog skone en suiwere Ned. Hervormde Kerk, want
broeders, u is die wagters op Sions mure,

15 Mei 1931.

Volgens Gods Woord 1 Corinte 14: 34 en 85 sal ons
moet waak, en broeders, sal u die vrymoedigheid neem om
genoemde teks te verkrag.
Dus waak en bid vir die verleiding.
Dankie vir opname,
G. Labuschagne.

Patriotsfontein, oor Vereeniging,
20 April 1931.
Eerwaarde Redakteur van ,Die Hervormer”,

Vergun my 'n klein plekkie in u geërde blad, omtrent
die vrouestemreg. ,

Ek was baie teleurgestel toe ek al die skrywe sien
oor hierdie saak, maar nog groter was my teleurstelling,
toe ek sien dat hierdie saak werklik na die Algemene
Vergadering gestuur word. Geagte Redakteur, waarvoor
moet die saak op ons lidmate afgepers word, waarvoor
hulle nie gevra het nie. En is dit nou van so veel voor-
deel van ons kerk? Dink u nie dat ons meer kwaad gaan
doen met die saak nie. Nee, geagte Redaktur, ek reken,
ons moet versigtig wees dat ons nie baie van ons lede
gaan seermaak nie. Ons moet ook oppas dat ons nie van
die tradiesies van ons voorouers gaan afwyk nie, dat ons
nie ons Bybel gaan verwater nie. As ons dit doen, kan
ons maar stil bly van te praat van `n nageslag van die
Geuse Hugenote, en Voortrekkers. En dan is dit ook ver-
by met ons geliefde Hervormde Kerk. Ek hoop die afge-
vaardigdes na die Algemene Vergadering sal baie ver-
sigtig wees oor hierdie saak. Baie dankie vir opname.

W. L. Pretorius.

Droebult, 138 April 1931.

Hooggeagte Redakteur,

Dit het hier pragtig mooi gereën. Ons skape is taam-
lik mooi, maar ons mielies is nie van die beste nie.

Ouderling H. C. Pretorius sê in `n brief van hom in
“Die Hervormer” van 1 April: ,Klaas is seker nie 'n
regte Hervormer nie”. Klaas is in die Hervormde Kerk
gedoop, aangeneem en getroud, sy vrou Doortjie ook. Sy
kinders is almal in die Hervormde Kerk gedoop en die
helfte is in die Hervormde Kerk” aangeneem en die ander

helfte sal Oktobermaand ook in die Hervormde Kerk aan-.

geneem word. Daarom meen Klaas hy is `n egte Her-
vormer. Nee, dit maak nie saak nie, al dink ons nie almal
€enedrs nie, ons kan daarom almal regte Hervormers
wees. ËEk wil ook nie agter voormanne weg kruip nie,
maar ek is nie so slim in die bybel nie, ek wil maar net
hé, die Professore en Predikante moet sê wanneer ons teen
die bybel gaan. Verder wil ek die volle verantwoordelik-
heid vir my opienie dra. ËEk is ook nie slim met die wet
nie, maar Domine sê ons kan net nie meer as drie kerk-
raadslede na die Algemene Vergadering stuur nie, daar
is nie juis 'n vaste getal nie. Ek is nog vir vrouestemreg.
Die tyd sal kom, dis nou nog miskien nie die regte tyd nie.
Ek is ook nog vir besuinig in die swaar tyd wat ons
het. Sommige mense meen die baie kerkraad moet na die
vergaderinge gaan om toe te sien dat die predikante nie
verkeerde dinge doen nie. ËEk dink die predikante het die
kerk net so lief as die kerkraad. Laat ons besuinig deur
minder kerkrade te stuur, deur kleiner kommissies aan
te stel, deur die sieketrooster op Johannesburg af te skaf.
Daar is flukse predikante wat die werk self sal doen, en
laat ons tog probeer om ons kerkskuld minder te maak.
Die tyd kom dat ons sal moet hard veg en dan is ons

DIE HERVORMER. 301

kerk belas met 'n sware skuld. Ek het gehoor dat hierdie
jaar 6000 kleurlingkinders skool toe gekom het in die
Kaap teenoor 3000 blanke. As dit so is spreek hier die
syfers boekdele vol. Daarom stuur Klaas ook maar al
sy kinders skool toe, hier is nie eers een wat kan tou lei
of kalvers uitjaag nie, ek pas maar self ramme en kalvers
op en Doortjie dra maar self water. Ek wil ook vra of
daar nie in ons ,Hervormer” ook sulke vervolgstukke kan
geplaas word nie soos bv. ,Andermaal ver oor die see”
van die ,Huisgenoot”. Ek dink dan sal die blad beter
gelees en beter betaal word.

Br. Nortje sê ons is die rykste land van die wêreld.
Dit gee ek graag toe. Maar ons kerk is nie die rykste
nie. Dit kom omdat die voortrekkers Hervormers was en
terwyl hulle hier moes rondswerf en sukkel en veg het die
mense in die kolonie stil en rustig gesit en hulle kinders
laat leer met die gevolg dat al die dokters, advokate,
prokureurs en skoolmeesters op 'n paar uitsonderinge
aan die Verenigde Kerk behoort, of die Kerk van
die Kaap sal ek maar sê. Die diamante en goudmyne
behoort aan uitlanders, dus bly maar net die boer oor vir
die Hervormde Kerk wat kort kort deur oorloë ens uit-
geroei en verarm is, en ons weet maar al te goed dat
boerdery maar nie werklik ryk mense oplewer nie. Daar-
om is ons kerk arm en moet ons in die swaar tyd besuinig
so hard as ons kan, al is dit soms teen die wet. Ons ver-
ander die wet tog altyd en dit is ook volgens bybel.

Klaas sal nou maar op hou met die brief en wil die
broeders wat met hom saam voel hartelik bedank waar
hulle hom verdedig en self wil hy ook die ander broeders
bedank vir hull kritiek, laat ons net besadig wees, dis al.

Met groete,
Klaas.

Posbus 84, Brits,
18de April 1931,
Die Editeur van ,Die Hervormer”,
Eerwaarde Heer,

Ek is van plan om hier 'n saak aan te roer wat sover
ek weet nog altyd verswyg was. Dat die finansiële toe-
stand van ons kerk veel te wense oorlaat sal nie ontken
word nie. Onwillekeurig kom die vraag op of daar nie
moontlike uitweë is om die toestand te red nie? My bc-
skouing oor die saak is dat daar wel verskeie redmiddels
is, en ek is van plan om hier een daarvan te behandel.
Volgende maand sal ek ander punte van besuiniging aan-
roer.

Enigeen weet dat amptenare in diens van die Staat
vaste salarisse trek. As so'n amptenaar van een plek na
'n ander gestuur word vir een of ander spesiale diens, dan
kry hy nie ekstra betaling daarvoor nie, maar alleen reis-
onkoste. Daar is geen uitsondering op hierdie reël nie

Wat is die posiesie in die Hervormde Kerk? `'n Pre-
dikant se salaris is b.v. £500 per jaar. Dan kry hy nog
'n vry huis wat in byna alle gevalle gereken kan word teen
£10 per maand; boonop is hy konsulent van drie of meer
gemeentes, wat hom 'n ander £120 per jaar beteken. Dus
werk so'n predikant se salaris uit op #740 per jaar, plus
nog die vrye gebruik van die gemeentekar vir privaat
doeleindes.

Vir geen oomblik wil ek hé dat ons predikante verniet
moet werk, of te min betaal word nie, maar myns insiens
is dit nie nodig dat 'n predikant die geld van die konsu-
lentgemeentes moet Kry nie. Die geld behoor aan sy ge-

302 DIE HERVORMER.

meente, want dit is die gemeente wat hom leen aan die
ander gemeente. 'n Predikant is daar om te arbei vir die
kerk as 'n liggaam, en as hy vergoed word vir al sy on-
koste met sulke buitengewone dienste, sien ek nie waarom
hy nog ekstra daarvoor betaal word nie. Op hierdie wyse
sal gemeentes wat staande predikante het baie kan be-
spaar, en daardeur hulle in 'n beter posiesie stel om hulle
ander skulde aan te suiwer. As 'n predikant se onkoste
betaal word dan verloor hy tog niks.

Ek verwag 'n heftige aanval op hierdie saak, maar ek
is bereid daarvoor, en sal maar al te bly wees as hierdie
saak in lewe gebring kan word, en hoop dat, D.V., met die
Algemene Kerkvergadering wat gehou sal word in 1934,
dit een van die- vernaamste beskrywingspunte sal wees om
behandel te word. Wie van ons leraars is bereid om my
in hierdie saak te ondersteun? —

Dankie vir opname.

R. J. v. d. Bergh.

EE EN BE EE AA SE AE

LOSIESHUISE.

Central Private Hotel, 221 Schoemanstraat, 8/6 enkel
kamer, 17/- dubbel kamer per dag.

Per vergissing is in die voorafgaande nommers die
losiespryse fout aangekondig.

DOODSBERIG.

'n Donker wolk van droefheid het oor ons ge-
kom op 11 April 1931 toe ons verlaas moes afskeid
neem van ons dierbare eggenoot en geliefde vader

MATTHYS MICHIEL JOHANNES BASSON

in die ouderdom van 50 jaar 1 maand 16 dae na 'n
lyding van sewe jaar aan kanker waarvan die laaste
jaar en ses maande baie smartlik was. Ons gun
hom die rus maar sy afwesigheid as ons troue leier
en raadgewer word diep gevoel. Hy het sy kerk ge-
trou gedien, agt jaar as diaken en die volgende vyf-
tien jaar as ouderling.

Hoe pynlik is die wond, O Heer!

Ons sien sy graf maar hom nie meer.
Sy plek is leeg, sy stem is stil.

Ons swyg, O Heer! dit was u wil.

Sy treurende eggenote en kinders:

]. M. Z. Basson. (geb. Erasmus).
Margaretha.
Matthys.
Lodewikus.
Catharina.
Wynand.
Johanna.
Petrus.

Klippan, P.K. Bewley.

15 Mei 1931.

VERBORGE OPSTAND.

Ons hoor dikwels die uitdrukking, wanneer
iemand gevra word, hoe dit gaan: ,Kla help nie.”
Dis nie 'n mooi gesegde daardie nie en dit pas, hoe
onskuldig dit ook al mag lyk, allermins in die mond
van die gelowige. Eintlik kom daardie gesegde hierop
neer: ,,Kla help nie; as dit sou help, sou ek kla; ek
het m.a.w. stof om te kla.” (Ons voel, dis 'n onbe-
taamlike, sondige uitdrukking in die mond van 'n ge-
lowige kind van God. Daardie uitdrukking sou al-
leen pas in die mond van 'n mens, wat 'n weerlose
speelbal is van `n onverbidlike noodlot. ,,Kla help
nie” — met hierdie woorde kla die persoon, wat dit
gebruik, daar alreeds! Die uitdrukking is immers
op homself al 'n klag. ,,Kla help nie” — dis die uit-
roep van iemand, wat hom magteloos en weerloos
voel teenoor `n hoër mag, waaraan hy hom noodge-
dronge moet onderwerp. ,,Kla help nie” — dis in die
grond van die saak verborge opstand. Laat hierdie
taal tog nie van u lippe vloei nie! Dit lyk onskuldig,
maar dit is per slot van rekening nie onskuldig nie.
Dis nie die taal, wat die wêreldling uit die mond van
die gelowige moet hoor nie. Val dit ten slotte ook
nie onder die ,,ydele woorde” wat die mense praat en
waarvan hulle rekenskap moet gee in die oordeels-
dag nie? Daniël F. Erasmus.

DOODSBERIG.

“Sag in haar Heer ontslape op 20 April. 1931 aan
die gevreesde water, na 'n smartelike lyding van 7
maande ons teer geliefde eggenoot en moeder,

GERBREG MARIA BOTHA (GEB. GROBLER)

in die ouderdom, van 65 jaar 11 maande en 20 dae.
Ons is diep bedroef maar treur nie as diegene wat
geen hoop het, ons hoop op `n salige wêersiens.

Hoe mis ons u nie, liefste moeder,

U gebede as 'n sorgsaam hoeder,

Dit laat ons huis in die stryd alleen

En voer ons verlange naar moeder alleen.
O, moeder! die naam so teer en soet,
Verhewe. ver bo aardse goed.

Die graf verkondig ons die droew'ge leer,
Ons het op aard geen moeder meer.

Die bedroefde eggenoot en kinders en
kleinkinders.
]. C. Botha.
R.]. en H. M. Laubscher
(geb. Botha).
Valleispruit-Dullstroom: